วันที่ 16 มิถุนายน 2564 เวลา 13.30 น. พ.ต.ท.ดร.พงษ์ธร ธัญญสิริ ผู้อำนวยการสำนักงานกิจการยุติธรรม ได้เป็นประธานการประชุมคณะกรรมการเพื่อศึกษาและกำหนดแนวทางการจัดตั้งเรือนจำเอกชน ครั้งที่ 2/2564 โดยวิธีการประชุมทางไกลผ่านระบบ cisco webex meeting โดยมีนายโฆสิต สุวินิจจิต ที่ปรึกษารัฐมนตรีว่าการกระทรวงยุติธรรม และหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง ได้แก่ กรมราชทัณฑ์ กรมคุมประพฤติ กรมคุ้มครองสิทธิและเสรีภาพ และกรมพินิจและคุ้มครองเด็กและเยาวชน เข้าร่วมประชุม โดยที่ประชุมได้มีการนำเสนอผลการศึกษาเกี่ยวกับแนวทางในการดำเนินงานเรือนจำเอกชนเบื้องต้นในต่างประเทศ ได้แก่ ประเทศสหรัฐอเมริกา สหราชอาณาจักร และประเทศออสเตรเลีย และได้นำเสนอรูปแบบนำร่องของเรือนจำเอกชนในประเทศไทย โดยเห็นควรเป็นกลุ่มผู้ต้องขังระหว่างที่เป็นคดีไม่ร้ายแรง เช่น นักโทษคดีเศรษฐกิจ คดีละเมิด โดยสถานที่คุมขังอาจใช้รูปแบบอาคารชุดที่อยู่อาศัย พร้อมทั้งได้มีการนำเสนอลักษณะ Business Model ของเรือนจำเอกชนผ่านเครื่องมือการวิเคราะห์รูปแบบ Business Model Canvas 9 องค์ประกอบ ได้แก่ ลูกค้า คุณค่า ช่องทาง ความสัมพันธ์กับลูกค้า กระแสรายได้ ทรัพยากรหลัก กิจกรรมหลัก พันธมิตรหลัก และโครงสร้างต้นทุน
ที่ประชุมได้มีข้อสังเกต ดังนี้
(1)ในปัจจุบันภารกิจในด้านการปรับเปลี่ยนพฤตินิสัยยังมีปัญหา หากมีเรือนจำเอกชนอาจเข้ามาแก้ไขปัญหานี้ได้ เพราะมีความยืดหยุ่นมากกว่ารัฐ รวมไปถึงเป็นการช่วยแก้ไขปัญหาเรื่องความแออัดในเรือนจำ แต่เรือนจำเอกชนก็ยังมีข้อเสียเรื่องการแสวงหากำไร
(2) จะมีระบบในการดูแลเรือนจำเอกชนอย่างไร หากเรือนจำเอกชนคำนึงถึงธุรกิจมากจนเกินไปจะทำให้การดูแลนักโทษไม่เป็นไปตามหลักสิทธิมนุษยชน
(3) งบประมาณในการดำเนินงานเรือนจำเอกชนมีเพียงพอหรือไม่
ทั้งนี้ ที่ประชุมได้มีมติ ดังนี้
(1) มอบหมายให้กรมราชทัณฑ์ดำเนินการจัดทำข้อมูลสถิติจำนวนนักโทษเด็ดขาดและผู้ต้องขังระหว่าง 5 ปีย้อนหลัง และสถิติระยะเวลาที่นักโทษเด็ดขาดและผู้ต้องขังระหว่างคงเหลืออยู่ในเรือนจำ รายการค่าใช้จ่ายต่อหัวของผู้ต้องขังระหว่างและนักโทษเด็ดขาด พร้อมทั้งระบุประเภทคดีที่เห็นควรเข้าไปอยู่ในเรือนจำเอกชน และจัดทำ Business Model ในบทบาทของกรมราชทัณฑ์ในฐานะหน่วยงานของรัฐจ้างเอกชนเข้ามาดำเนินการ
(2) มอบหมายให้ฝ่ายเลขานุการฯ เพิ่มเติม Business Model นักโทษเด็ดขาด ในบทบาทของเอกชนและนำข้อมูลที่ได้รับจากกรมราชทัณฑ์มาวิเคราะห์เพิ่มเติมถึงการจัดตั้งเรือนจำเอกชนที่เหมาะสมกับประเทศไทยต่อไป